Ανέκαθεν πίστευα ότι ένα από τα πλεονεκτήματα του να ζεις στη βόρεια Ελλάδα είναι ότι αν θελήσεις να πας οδικώς προς την Ευρώπη τα πάντα είναι σχετικά κοντά. Παρόλα αυτά, η ιδέα του να κάνει κάποιος ταξίδι μέσα από την πρώην Γιουγκοσλαβία ή την Βουλγαρία ή την Αλβανία έχει πάντα ένα "αλλά". Κατά τον καιρό της προετοιμασίας του ταξιδιού, η μόνιμη καραμέλα από πολλούς γνωστούς ήταν "ναι, αλλά δεν είναι επικίνδυνα;".
Ναι, τα Σκόπια δεν είναι Ιταλία και η Σερβία δεν είναι Γερμανία. Ο Σλοβάκος τελωνειακός κατά πάσα πιθανότητα θα έχει κοιλιά και θα βαριέται μέσα στη ζέστη, ενώ ο οποιοσδήποτε Βαλκάνιος μπάτσος που θα σε σταματήσει μάλλον δε θα επιδείξει την αβρότητα και τον επαγγελματισμό του Βρετανού αστυνομικού. Ναι, αλλά εμείς δεν είμαστε ούτε Γερμανοί, ούτε Ιταλοί, ούτε Άγγλοι... είμαστε Έλληνες και οποιαδήποτε δυσκολία τύπου συμπεριφοράς και έλλειψης επαγγελματισμού λογικά την έχουμε συνηθίσει.
Η αφορμή ήταν ο γάμος του Πέτρου και της Κάσιας στις 29 Αυγούστου στο Κρόσνο της Πολωνίας. Σε αντίθεση με τους περισσότερους καλεσμένους από την Ελλάδα (ο Πέτρος είναι Έλληνας και η Κάσια Πολωνέζα), δεν πήραμε το αεροπλάνο για το
Διεθνές Αεροδρόμιο Κρακοβίας Πάπας Ιωάννης Παύλος Β' (ουφ!) αλλά είπαμε να κάνουμε τουρ των Βαλκανίων και της κεντρικής Ευρώπης μέσα σε 11 ημέρες!
Προσωπικά, είχα να απαντήσω στον εαυτό μου στο κατά πόσο αξίζει ένα ταξίδι οδικώς για Ευρώπη μέσα από αυτές τις χώρες και το αν και κατά πόσο είναι αυτό κάτι το επικίνδυνο. Οι απόψεις των γύρω μου κυμαίνονταν από το "έλα μωρέ, δεν είναι τίποτα" μέχρι το "δε φοβάστε να περάσετε μέσα από τα Σκόπια; θα σας πάρουν με τις πέτρες!".
Από τον Αύγουστο λοιπόν παράγγειλα τους οδηγούς της Lonely Planet για Ουγγαρία και Πολωνία και τον οδικό άτλαντα της Ευρώπης της Michelin. Το ταξίδι μέχρι την Κρακοβία χωρίστηκε στα 3, με διανυκτερεύσεις στο Βελιγράδι, στο Eger της Ουγγαρίας και το Zakopane της Πολωνίας. Τα ξενοδοχεία κλείστηκαν μέσω του
booking.com. Χώρια από το διάβασμα, χρειαστήκαμε και ένα σετ λαμπτήρες και κίτρινα γιλέκα (υποχρεωτικά σε κάποιες χώρες), πράσινη κάρτα για το αυτοκίνητο, κάρτες ΕΚΑΑ από το ΙΚΑ για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ταξιδιωτική ασφάλεια για τις χώρες εκτός ΕΕ - και φυσικά διαβατήρια.
Το ταξίδι ξεκίνησε μία εβδομάδα πριν το γάμο, με ένα καλό καθάρισμα μέσα-έξω και τη σχετική οργάνωση του χώρου!
Σκέλος I: Θεσσαλονίκη-Βελιγράδι, 623 km
Το πρωί της αναχώρησης περάσαμε από το Πολύκαστρο για μπουγάτσα (και για να αναπολήσω τους μήνες που πέρασα εκεί ως φαντάρος) και ψώνια στα Duty Free των συνόρων. Η είσοδος στη FYROM ήταν μια κάποια εμπειρία, αλλά παντελώς απροβλημάτιστη και χωρίς καθυστερήσεις. Με μόνιμα αναμμένα τα φώτα (σε όλο το ταξίδι) και ευλαβική προσήλωση στα όρια ταχύτητας, μετά από σχετικό διάβασμα στο
bloka.com, περισσότερο γιατί δεν υπήρχε λόγος ταλαιπωρίας. Ευτυχώς πάντως, γιατί στο πρώτο ίσιωμα μετά τα πανάθλια καζίνα της Γευγελής, με όριο 80, ο Σκοπιανός μπάτσος ήταν εκεί με το ρανταροπιστολάκι, έτοιμος να συλλάβει τους επίδοξους Έλληνες ραλίστες που έχουν συνηθίσει στην ανοργανωσιά των εθνικών της Ελλάδας. Οι πρώτες εικόνες από τη χώρα ήταν τα στενά της κοιλάδας του Αξιού, τα οποία θυμίζουν πολύ τα στενά των Τεμπών.
...και με κάποια χαριτωμένα τούνελ στο βουνό. Όλη κι όλη η διέλευση της FYROM είναι περίπου 180 km τα οποία γίνονται άνετα σε 2,5 ώρες. Περίπου 50 km στην αρχή και 20 km στο τέλος είναι 1+1 λωρίδα, αλλά τα υπόλοιπα 110 km είναι κανονική εθνική οδός με 2,5+2,5 λωρίδες.
Όταν λέμε "κανονική εθνική οδός" δεν εννοούμε τρελά πράγματα βέβαια. Με 100 κινείσαι όμως άνετα. Έχει και 3 σταθμούς διοδίων που κοστίζουν 1 ευρώ έκαστος (60 "μακεδονικά" δηνάρια, οπότε πρακτικά δε σε κλέβουν, άρα δεν υπάρχει λόγος για συνάλλαγμα).
Με 3 ευρώ διόδια βέβαια, παίρνεις ό,τι πληρώνεις. Αλλά ούτως ή άλλως η χώρα είναι βαρετή και τρισάθλια. Ξεραϊλα, σπίτια σκόρπια από εδώ και από εκεί. Πάνω στο αεροδρόμιο των Σκοπίων έχουν και ένα μεγάλο πανό που λέει "Invest in Macedonia" - αλλά το μόνο σοβαρό βιομηχανικό έργο που είδαμε ήταν το άσχημο διυλιστήριο της Okta (συνεργάτιδας της ΕΚΟ) λίγο πριν τα Σκόπια.
Με το που περνάς τα σύνορα της Σερβίας - πολιτισμός! Για 170 περίπου χιλιόμετρα, μέχρι το Nis, ο δρόμος είναι ευχάριστη επαρχιακή οδός που περνάει και πάλι μέσα από την κοιλάδα του Αξιού με το αντίστοιχο τοπίο που θυμίζει πάλι Τέμπη. Μετά το Nis ο δρόμος γίνεται κανονικός αυτοκινητόδρομος και συνεχίζει έτσι μέχρι τα Ουγγρικά σύνορα. Κλασική αξία για τους Έλληνες ταξιδιώτες, οι ΣΕΑ της ΕΚΟ με καθαρές τουαλέτες και καλό εσπρέσο!
Αργούτσικα, στα διόδια του Βελιγραδίου. Τα διόδια συνολικά στη Σερβία είναι γύρω στα 14 ευρώ και δέχονται και ευρώ σε κανονική ισοτιμία. Το GPS, για άγνωστο λόγο, δεν έχει χαρτογραφημένη τη Σερβία σε λεπτομέρεια και έτσι ψάξαμε το ξενοδοχείο μας με χειροκίνητο τρόπο. Μετά από καμιά ώρα κύκλους στο Βελιγράδι, το βρήκαμε!
Hostel Licej! Για έναν επίσης παράδοξο λόγο, τα ξενοδοχεία στο Βελιγράδι είναι αρκετά ακριβά. Το hostel αυτό κόστιζε 40 ευρώ η βραδιά, τιμές Βαρκελώνης! Ηταν παρόλα αυτά πολύ καθαρό και προσεγμένο και με φυλασσόμενο πάρκινγκ. Κατά τα φαινόμενα, το hostel λειτουργεί κανονικά ως φοιτητική εστία, αλλά το καλοκαίρι νοικιάζουν τα δωμάτια.
Εμεινα ενθουσιασμένος από το Βελιγράδι! Παρόλο που φαίνεται ότι έχει τις "σκοτεινές" γωνιές του, δεν είδα ούτε flashy αυτοκίνητα μαφιόζων ούτε ζητιάνους στο δρόμο. Στο κέντρο είχε παντού νεολαία που περπατούσε, παρέες να αράζουν στο κάστρο Kalemagdan και να χαζεύουν το Δούναβη και το Σάβα που περνάν από κάτω.
Μέχρι και η Madonna έδωσε συναυλία στο Βελιγράδι! Σε άλλη αφίσα, ο Carlos Santana κάποια στιγμή τον Ιούλιο έδωσε και αυτός συναυλία πάνω στο Kalemagdan.
Ο κεντρικός πεζόδρομος του Βελιγραδίου Knez Mihailova με τις ελληνικού τύπου καφετέριες καναπές-δίπλα-στην-περαντζάδα. Η φωτογραφία είναι μπροστά στο καφέ-βιβλιοπωλείο της αλυσίδας "Πλάτω" και όχι "Πλατώ" - εννοούν τον Πλάτωνα, αλλά τον έχασαν στη μετάφραση. Φάγαμε πίτσα στο δρόμο με 120 δηνάρια τα 2 κομμάτια (δηλ. 1,50 ευρώ!). Ο εσπρέσο είναι στα 90 δηνάρια (1 ευρώ). Οι Σέρβοι ήταν γενικά πολύ φιλικοί (ιδιαίτερα όταν καταλάβαιναν ότι είμαστε Έλληνες) και μιλούσαν πολύ καλά Αγγλικά!
Άλλη μια εικόνα από τη Knez Mihailova. Θύμιζε λίγο την Ερμού στην Αθήνα όταν έχει κόσμο. Πολύ ωραία!
Το σοσιαλιστικού μεγαλείου "Ξενοδοχείον Μόσχα" στο κέντρο.
Προς τη γειτονιά. Αρκετά γνώριμες εικόνες. Πήγαμε και από το τοπικό mini-market. Διαπίστωσα ότι στη Σερβία πίνουν ελάχιστο γάλα, αντίθετα έχει υγρό γιαούρτι (σε μπουκάλι, σαν ξυνόγαλο αλλά λιγότερο ξινό) σε όλες τις ποικιλίες!
Το επόμενο πρωί, λόγω του ότι ήταν Κυριακή και το snack bar του hostel ήταν κλειστό,
αναγκαστικά μας προώθησαν για πρωινό στο διπλανό 4* ξενοδοχείο Hotel Admiral Club χωρίς επιπλέον χρέωση!
Για τους πελάτες του hostel, το πρωινό ήταν a-la-carte, με ομελέτα και πιάτο με φρούτα!
Γειτονιά, το πρωί. Επισκεφτήκαμε και τους τοπικούς φούρνους (pekara) για όλα τα απαραίτητα για το μασούλημα στο αυτοκίνητο. Τζάαααμπαααα!
Πετύχαμε και λαϊκή στη γειτονιά! Στα του μασουλήματος για το ταξίδι προσθέσαμε και νεκταρίνια, δαμάσκηνα...
...και βατόμουρα!
Ενδιαφέρον: Σε πολυσύχναστη διασταύρωση στο κέντρο του Βελιγραδίου, έχει και χρονόμετρο για να ξέρεις πότε θα ανάψει το πράσινο και να σβήσεις τη μηχανή σου περιμένοντας.
Σκέλος II: Βελιγράδι-Eger, 513 km
Μετά από 180 km αυτοκινητόδρομου στη Σερβία, μπήκαμε, μετά από 1 ώρα καθυστέρηση στα σύνορα, στην Ουγγαρία με τους
τέλειους αυτοκινητόδρομους! Πραγματικά, ούτε στην Αγγλία τέτοιοι αυτοκινητόδρομοι! Τέλεια σήμανση, τέλειο οδόστρωμα, ελάχιστες διαφημίσεις εκατέρωθεν και μηδενικές καθυστερήσεις. Για να κυκλοφορήσεις στους ουγγρικούς αυτοκινητόδρομους πληρώνεις τέλη κυκλοφορίας (η παλιά βινιέτα) μέσα από το site
motorways.hu, και απλά φέρεις μαζί σου την απόδειξη της πληρωμής με τον αριθμό κυκλοφορίας σου. 10 ευρώ περίπου για 10 ημέρες.
...και τέλεια χαρτογράφηση στο GPS! (αν και δεν είχε τον περιφερειακό της Βουδαπέστης και κολλήσαμε στην κίνηση, ζγρουντ!) Οι έντυποι χάρτες που είχαμε μαζί ήταν καθαρά για λόγους γενικής πληροφόρησης πια.
...και τέλεια πάρκινγκ! Με σκιά, παγκάκια και καθαρές (έτσι φαίνονταν) τουαλέτες! Καλύτερα και από τις Γαλλίας!
...λίγο από ουγγρική επαρχία και φτάσαμε στο Eger! Το Eger το επιλέξαμε γιατί δε θέλαμε να μείνουμε στη Βουδαπέστη. Εχει περισσότερο νόημα ταξιδεύοντας με το αυτοκίνητο να μείνεις σε κωμωπόλεις και να δεις λιγότερο "τουριστικά" πράγματα. Το Eger έχει 56000 κατοίκους και είναι η πρωτεύουσα του ουγγρικού αμπελώνα.
Ξενοδοχείο "Panorama" δίπλα στο κέντρο της πόλης. Κάτσαμε λίγο και δεν είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το κύριο αξιοθέατο της περιοχής που είναι η Szépasszonyvölgy, η "κοιλάδα των όμορφων γυναικών" με τα πολλά κελάρια που σερβίρουν το τοπικό κόκκινο κρασί Egri Bikavér, το "αίμα του ταύρου", μίγμα 4 διαφορετικών τοπικών ποικιλιών. Παρόλα αυτά, είμασταν τυχεροί γιατί πετύχαμε στην κεντρική πλατεία Dobó tér το πανηγύρι με τα τοπικά προϊόντα!
Εκεί, πληρώνοντας περίπου 4 ευρώ, παίρνεις ένα ποτήρι (το οποίο και κρατάς) και κουπονάκια αξίας 1 ευρώ έκαστο. Πας στο σταντ του κάθε παραγωγού, δίνεις κουπονάκι και σου γεμίζει το ποτήρι. Δοκιμάσαμε κάποια, ρωτήσαμε πού θα μπορούσαμε να τα βρούμε το πρωί για αγοράσουμε και μας έδωσαν φυλλάδια με τις διευθύνσεις των οινοποιείων τους, που βρίσκονταν σε χωριά της περιοχής.
Καλαματιανά και τσάμικα από τη νεολαία μπροστά στη μπαρόκ φραγκισκανική εκκλησία. Με αρκετά λιγότερο φωτισμό και λιγότερη φασαρία από τα αντίστοιχα πανηγύρια στην Ελλάδα.
Το πρωί, βλέποντας ZDF, ενημερωθήκαμε για Feuer στην Athen και για τις δηλώσεις του Ministeriumprezident Karamanlis. Πρώτο θέμα, έτσι;
Το Eger το πρωί, πολύ γραφικό.
Η πλατεία με τη φραγκισκανική εκκλησία και το δημαρχείο.
Η εκκλησία, λίγο "βαριά" είναι αλήθεια.
Το μνημείο μπροστά στο δημαρχείο που περιγράφει την ηρωική έξοδο του Eger, ενάντια στους Τούρκους, το 1687 μετά από 91 χρόνια σκλαβιάς.
Σκέλος ΙΙΙ: Eger-Zakopane, 243 km
Ξεκινήσαμε την άνοδο προς την Πολωνία με μια βόλτα στην ουγγρική επαρχία πέριξ του Eger σε αναζήτηση των οινοποιείων. Κλασικές, γνωστές εικόνες: η φθαρμένη άσφαλτος, τα τοπικά ΚΤΕΛ, τρακτέρ, χωράφια... Το εκπληκτικό ήταν ότι ήταν τόσο καλή η χαρτογράφηση στο GPS που 2 στις 3 περιπτώσεις μας έβγαλε ακριβώς μπροστά στην πόρτα των οινοποιείων και του τυροκομείου, στα κατσικοχώρια! Αγοράσαμε μισό κεφάλι κεφαλοτύρι από μια στάνη, 3 φιάλες Bikaver, 3 φιάλες Kekfrankos (κεντροευρωπαϊκή ποικιλία) και 6 φιάλες πολύ αρωματικό μοσχάτο. Ενοιωσα πολύ περήφανος που έκανα αγροτουρισμό! Είχε μια αίσθηση bon-viveurισμού και σωστής αξιοποίησης του μέσου του αυτοκινήτου!
Στα χωριά εντύπωση μας έκαναν οι πολύ προσεγμένοι κήποι μπροστά από κάθε σπίτι.
Οκ, υπάρχει και η πρώην σοσιαλιστική πραγματικότητα σε αυτές τις χώρες. Οχι ότι οι χουντικές πολυκατοικίες (συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου) είναι καλύτερες. Μέχρι τα σύνορα με Σλοβακία ο δρόμος ήταν κυρίως επαρχιακή οδός. Ευχάριστη διαδρομή, δεν είχαμε λόγο να βιαζόμαστε και το GPS αποδεικνυόταν εξαιρετικά αξιόπιστο.
Και αυτός είναι ο πρώην μεθοριακός σταθμός μεταξύ Ουγγαρίας και Σλοβακίας στο Banreve. Προφανώς, το 2004 που καταργήθηκαν τα σύνορα λόγω ΕΕ οι τελωνειακοί μετατέθηκαν και αφήσαν το μεθοριακό σταθμό την τύχη του. Περνάς μέσα από το σταθμό και, τσουπ, βρίσκεσαι στη Σλοβακία. Η Σλοβακία έχει ελάχιστους αυτοκινητόδρομους. Πρέπει παρόλα αυτά να αγοράσεις αυτοκολλητάκι για τέλη κυκλοφορίας από τον πρώτο ΣΕΑ. Η διαδρομή ήταν επαρχιακή οδός, οι δρόμοι στένευαν προς το Zakopane και γίνονταν όλο και πιο ορεινοί και νύχτωνε. Το GPS ήταν όμως αισιόδοξο και σίγουρο γι'αυτό που έδειχνε! Ήταν 9 το βράδυ, μέσα στα δάση, σε δρόμο 1+1 λωρίδας και ήμασταν μόνοι μας, με εξωτερική θερμοκρασία 9 βαθμούς. Το τοπίο θύμιζε λίγο Βάλια Κάλντα. Ξαφνικά, δίπλα στο δρόμο, φωτίζω με τους προβολείς ένα ελάφι που βοσκούσε! Γουάου! Λίγα χιλιόμετρα μετά, ένα εγκαταλελειμένο φυλάκιο της συνοριοφυλακής, ένα γεφυράκι πάνω από ένα ρέμα και, τσουπ, μπήκαμε στην Πολωνία! Μισή ώρα μετά, φτάσαμε στο Zakopane, την Αράχωβα της Πολωνίας, το μεγαλύτερο χειμερινό θέρετρο της Ευρώπης βορείως των Άλπεων, στους πρόποδες της οροσειράς Τάτρα.
Willa Oberza Sasiadow. Ένα rooms-to-let σε παραδοσιακή αρχιτεκτονική της περιοχής, με σάουνα, ωωω! Για 54 ευρώ τη νύχτα, καθόλου άσχημα. Ο τύπος που το είχε έμενε εκεί με την γυναίκα και το βρέφος του και ήταν πολύ εξυπηρετικός. Μας έκανε και ένα σχεδιάγραμμα το πρωί για να κάνουμε έναν μεγάλο περίπατο στο χωριό και στους γύρω λόφους.
Το εκπληκτικό με το Zakopane είναι ότι, ενώ είναι ουσιαστικά ένα πολύ οργανωμένο χειμερινό θέρετρο, εκμεταλεύεται τις εγκαταστάσεις του και το καλοκαίρι. Τα λιφτ ανεβάζουν τους περιπατητές στους γύρω λόφους για βόλτα χαζεύοντας τις πλαγιές που κατεβαίνουν προς το χωριό.
Λεπτομέρεια της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του Zakopane.
Προετοιμαζόμασταν για trekking, αλλά τα πάντα ήταν πιο οργανωμένα απ'ότι περιμέναμε! Μέχρι και άμαξες με άλογα είχε για τον περίπατο!
Μνημείο που μάλλον λέει ότι από εδώ πέρασε ο (Πολωνός) πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β'. Έχει πολλά τέτοια στην Πολωνία, σε ενοχλητικό βαθμό.
Πλανόδιοι σε στυλ παραλιακού πεζόδρομου ελληνικού θερέτρου. Καπελάκια, κούπες, τσαντάκια, ξύλινα κοσμήματα, κυρίες που έψηναν κομμάτια κατσικίσιο τυρί στα κάρβουνα... ίσως γι'αυτό δεν ξενίζει στους Πολωνούς η κατάσταση που βλέπουν στην Ελλάδα! Πάντως, τους πλανόδιους που είχαν σκυλιά ζωσμένα σε έλκυθρα για να βγαίνουν φωτογραφία οι τουρίστες δεν έχουμε. Τα καημένα, είχαν ζαβλακωθεί από τον ήλιο και ο ιδιοκτήτης τους τα τσιγκλούσε με ένα ξύλο όποτε ερχόταν κόσμος για να φωτογραφηθεί.
Το κατέβασμα γίνεται με το τελεφερίκ, καμάρι του χωριού από την εποχή του Β' παγκόσμιου! Προφανώς, το βαγόνι και ο σταθμός είναι μεταγενέστερα.
Το Zakopane είναι ουσιαστικά ένας πεζόδρομος με μαγαζιά για τους τουρίστες. Δε διαφέρει και πολύ από τη Σάρτη ας πούμε. Κάτσαμε αρκετή ώρα, μεχρι το απόγευμα, γιατί η Κρακοβία, ο επόμενός μας σταθμός, απείχε μόλις 130 km. Χαζέψαμε σαν τους χαζοτουρίστες, αγοράσαμε ξύλινα είδη κουζίνας και...
...αρκετό από το τοπικό καπνιστό κατσικίσιο τυρί oscypek!
Ο αγώνας τώρα δικαιώνεται! Πρώτο καλοκαίρι φέτος μετά από 17 χρόνια που δεν είχαμε Ρετιρέ, αλλά το Mega έβγαλε άσο από το μανίκι!
Το ταξίδι ξεκίνησε μία εβδομάδα πριν το γάμο, με ένα καλό καθάρισμα μέσα-έξω και τη σχετική οργάνωση του χώρου!
Το πρωί της αναχώρησης περάσαμε από το Πολύκαστρο για μπουγάτσα (και για να αναπολήσω τους μήνες που πέρασα εκεί ως φαντάρος) και ψώνια στα Duty Free των συνόρων. Η είσοδος στη FYROM ήταν μια κάποια εμπειρία, αλλά παντελώς απροβλημάτιστη και χωρίς καθυστερήσεις. Με μόνιμα αναμμένα τα φώτα (σε όλο το ταξίδι) και ευλαβική προσήλωση στα όρια ταχύτητας, μετά από σχετικό διάβασμα στο bloka.com, περισσότερο γιατί δεν υπήρχε λόγος ταλαιπωρίας. Ευτυχώς πάντως, γιατί στο πρώτο ίσιωμα μετά τα πανάθλια καζίνα της Γευγελής, με όριο 80, ο Σκοπιανός μπάτσος ήταν εκεί με το ρανταροπιστολάκι, έτοιμος να συλλάβει τους επίδοξους Έλληνες ραλίστες που έχουν συνηθίσει στην ανοργανωσιά των εθνικών της Ελλάδας. Οι πρώτες εικόνες από τη χώρα ήταν τα στενά της κοιλάδας του Αξιού, τα οποία θυμίζουν πολύ τα στενά των Τεμπών.
...και με κάποια χαριτωμένα τούνελ στο βουνό. Όλη κι όλη η διέλευση της FYROM είναι περίπου 180 km τα οποία γίνονται άνετα σε 2,5 ώρες. Περίπου 50 km στην αρχή και 20 km στο τέλος είναι 1+1 λωρίδα, αλλά τα υπόλοιπα 110 km είναι κανονική εθνική οδός με 2,5+2,5 λωρίδες.
Όταν λέμε "κανονική εθνική οδός" δεν εννοούμε τρελά πράγματα βέβαια. Με 100 κινείσαι όμως άνετα. Έχει και 3 σταθμούς διοδίων που κοστίζουν 1 ευρώ έκαστος (60 "μακεδονικά" δηνάρια, οπότε πρακτικά δε σε κλέβουν, άρα δεν υπάρχει λόγος για συνάλλαγμα).
Με 3 ευρώ διόδια βέβαια, παίρνεις ό,τι πληρώνεις. Αλλά ούτως ή άλλως η χώρα είναι βαρετή και τρισάθλια. Ξεραϊλα, σπίτια σκόρπια από εδώ και από εκεί. Πάνω στο αεροδρόμιο των Σκοπίων έχουν και ένα μεγάλο πανό που λέει "Invest in Macedonia" - αλλά το μόνο σοβαρό βιομηχανικό έργο που είδαμε ήταν το άσχημο διυλιστήριο της Okta (συνεργάτιδας της ΕΚΟ) λίγο πριν τα Σκόπια.
Με το που περνάς τα σύνορα της Σερβίας - πολιτισμός! Για 170 περίπου χιλιόμετρα, μέχρι το Nis, ο δρόμος είναι ευχάριστη επαρχιακή οδός που περνάει και πάλι μέσα από την κοιλάδα του Αξιού με το αντίστοιχο τοπίο που θυμίζει πάλι Τέμπη. Μετά το Nis ο δρόμος γίνεται κανονικός αυτοκινητόδρομος και συνεχίζει έτσι μέχρι τα Ουγγρικά σύνορα. Κλασική αξία για τους Έλληνες ταξιδιώτες, οι ΣΕΑ της ΕΚΟ με καθαρές τουαλέτες και καλό εσπρέσο!
Αργούτσικα, στα διόδια του Βελιγραδίου. Τα διόδια συνολικά στη Σερβία είναι γύρω στα 14 ευρώ και δέχονται και ευρώ σε κανονική ισοτιμία. Το GPS, για άγνωστο λόγο, δεν έχει χαρτογραφημένη τη Σερβία σε λεπτομέρεια και έτσι ψάξαμε το ξενοδοχείο μας με χειροκίνητο τρόπο. Μετά από καμιά ώρα κύκλους στο Βελιγράδι, το βρήκαμε!
Hostel Licej! Για έναν επίσης παράδοξο λόγο, τα ξενοδοχεία στο Βελιγράδι είναι αρκετά ακριβά. Το hostel αυτό κόστιζε 40 ευρώ η βραδιά, τιμές Βαρκελώνης! Ηταν παρόλα αυτά πολύ καθαρό και προσεγμένο και με φυλασσόμενο πάρκινγκ. Κατά τα φαινόμενα, το hostel λειτουργεί κανονικά ως φοιτητική εστία, αλλά το καλοκαίρι νοικιάζουν τα δωμάτια.
Εμεινα ενθουσιασμένος από το Βελιγράδι! Παρόλο που φαίνεται ότι έχει τις "σκοτεινές" γωνιές του, δεν είδα ούτε flashy αυτοκίνητα μαφιόζων ούτε ζητιάνους στο δρόμο. Στο κέντρο είχε παντού νεολαία που περπατούσε, παρέες να αράζουν στο κάστρο Kalemagdan και να χαζεύουν το Δούναβη και το Σάβα που περνάν από κάτω.
Μέχρι και η Madonna έδωσε συναυλία στο Βελιγράδι! Σε άλλη αφίσα, ο Carlos Santana κάποια στιγμή τον Ιούλιο έδωσε και αυτός συναυλία πάνω στο Kalemagdan.
Ο κεντρικός πεζόδρομος του Βελιγραδίου Knez Mihailova με τις ελληνικού τύπου καφετέριες καναπές-δίπλα-στην-περαντζάδα. Η φωτογραφία είναι μπροστά στο καφέ-βιβλιοπωλείο της αλυσίδας "Πλάτω" και όχι "Πλατώ" - εννοούν τον Πλάτωνα, αλλά τον έχασαν στη μετάφραση. Φάγαμε πίτσα στο δρόμο με 120 δηνάρια τα 2 κομμάτια (δηλ. 1,50 ευρώ!). Ο εσπρέσο είναι στα 90 δηνάρια (1 ευρώ). Οι Σέρβοι ήταν γενικά πολύ φιλικοί (ιδιαίτερα όταν καταλάβαιναν ότι είμαστε Έλληνες) και μιλούσαν πολύ καλά Αγγλικά!
Άλλη μια εικόνα από τη Knez Mihailova. Θύμιζε λίγο την Ερμού στην Αθήνα όταν έχει κόσμο. Πολύ ωραία!
Το σοσιαλιστικού μεγαλείου "Ξενοδοχείον Μόσχα" στο κέντρο.
Προς τη γειτονιά. Αρκετά γνώριμες εικόνες. Πήγαμε και από το τοπικό mini-market. Διαπίστωσα ότι στη Σερβία πίνουν ελάχιστο γάλα, αντίθετα έχει υγρό γιαούρτι (σε μπουκάλι, σαν ξυνόγαλο αλλά λιγότερο ξινό) σε όλες τις ποικιλίες!
Το επόμενο πρωί, λόγω του ότι ήταν Κυριακή και το snack bar του hostel ήταν κλειστό, αναγκαστικά μας προώθησαν για πρωινό στο διπλανό 4* ξενοδοχείο Hotel Admiral Club χωρίς επιπλέον χρέωση!
Για τους πελάτες του hostel, το πρωινό ήταν a-la-carte, με ομελέτα και πιάτο με φρούτα!
Γειτονιά, το πρωί. Επισκεφτήκαμε και τους τοπικούς φούρνους (pekara) για όλα τα απαραίτητα για το μασούλημα στο αυτοκίνητο. Τζάαααμπαααα!
Πετύχαμε και λαϊκή στη γειτονιά! Στα του μασουλήματος για το ταξίδι προσθέσαμε και νεκταρίνια, δαμάσκηνα...
...και βατόμουρα!
Ενδιαφέρον: Σε πολυσύχναστη διασταύρωση στο κέντρο του Βελιγραδίου, έχει και χρονόμετρο για να ξέρεις πότε θα ανάψει το πράσινο και να σβήσεις τη μηχανή σου περιμένοντας.
Μετά από 180 km αυτοκινητόδρομου στη Σερβία, μπήκαμε, μετά από 1 ώρα καθυστέρηση στα σύνορα, στην Ουγγαρία με τους τέλειους αυτοκινητόδρομους! Πραγματικά, ούτε στην Αγγλία τέτοιοι αυτοκινητόδρομοι! Τέλεια σήμανση, τέλειο οδόστρωμα, ελάχιστες διαφημίσεις εκατέρωθεν και μηδενικές καθυστερήσεις. Για να κυκλοφορήσεις στους ουγγρικούς αυτοκινητόδρομους πληρώνεις τέλη κυκλοφορίας (η παλιά βινιέτα) μέσα από το site motorways.hu, και απλά φέρεις μαζί σου την απόδειξη της πληρωμής με τον αριθμό κυκλοφορίας σου. 10 ευρώ περίπου για 10 ημέρες.
...και τέλεια χαρτογράφηση στο GPS! (αν και δεν είχε τον περιφερειακό της Βουδαπέστης και κολλήσαμε στην κίνηση, ζγρουντ!) Οι έντυποι χάρτες που είχαμε μαζί ήταν καθαρά για λόγους γενικής πληροφόρησης πια.
...και τέλεια πάρκινγκ! Με σκιά, παγκάκια και καθαρές (έτσι φαίνονταν) τουαλέτες! Καλύτερα και από τις Γαλλίας!
...λίγο από ουγγρική επαρχία και φτάσαμε στο Eger! Το Eger το επιλέξαμε γιατί δε θέλαμε να μείνουμε στη Βουδαπέστη. Εχει περισσότερο νόημα ταξιδεύοντας με το αυτοκίνητο να μείνεις σε κωμωπόλεις και να δεις λιγότερο "τουριστικά" πράγματα. Το Eger έχει 56000 κατοίκους και είναι η πρωτεύουσα του ουγγρικού αμπελώνα.
Ξενοδοχείο "Panorama" δίπλα στο κέντρο της πόλης. Κάτσαμε λίγο και δεν είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το κύριο αξιοθέατο της περιοχής που είναι η Szépasszonyvölgy, η "κοιλάδα των όμορφων γυναικών" με τα πολλά κελάρια που σερβίρουν το τοπικό κόκκινο κρασί Egri Bikavér, το "αίμα του ταύρου", μίγμα 4 διαφορετικών τοπικών ποικιλιών. Παρόλα αυτά, είμασταν τυχεροί γιατί πετύχαμε στην κεντρική πλατεία Dobó tér το πανηγύρι με τα τοπικά προϊόντα!
Εκεί, πληρώνοντας περίπου 4 ευρώ, παίρνεις ένα ποτήρι (το οποίο και κρατάς) και κουπονάκια αξίας 1 ευρώ έκαστο. Πας στο σταντ του κάθε παραγωγού, δίνεις κουπονάκι και σου γεμίζει το ποτήρι. Δοκιμάσαμε κάποια, ρωτήσαμε πού θα μπορούσαμε να τα βρούμε το πρωί για αγοράσουμε και μας έδωσαν φυλλάδια με τις διευθύνσεις των οινοποιείων τους, που βρίσκονταν σε χωριά της περιοχής.
Καλαματιανά και τσάμικα από τη νεολαία μπροστά στη μπαρόκ φραγκισκανική εκκλησία. Με αρκετά λιγότερο φωτισμό και λιγότερη φασαρία από τα αντίστοιχα πανηγύρια στην Ελλάδα.
Το πρωί, βλέποντας ZDF, ενημερωθήκαμε για Feuer στην Athen και για τις δηλώσεις του Ministeriumprezident Karamanlis. Πρώτο θέμα, έτσι;
Το Eger το πρωί, πολύ γραφικό.
Η πλατεία με τη φραγκισκανική εκκλησία και το δημαρχείο.
Η εκκλησία, λίγο "βαριά" είναι αλήθεια.
Το μνημείο μπροστά στο δημαρχείο που περιγράφει την ηρωική έξοδο του Eger, ενάντια στους Τούρκους, το 1687 μετά από 91 χρόνια σκλαβιάς.
Ξεκινήσαμε την άνοδο προς την Πολωνία με μια βόλτα στην ουγγρική επαρχία πέριξ του Eger σε αναζήτηση των οινοποιείων. Κλασικές, γνωστές εικόνες: η φθαρμένη άσφαλτος, τα τοπικά ΚΤΕΛ, τρακτέρ, χωράφια... Το εκπληκτικό ήταν ότι ήταν τόσο καλή η χαρτογράφηση στο GPS που 2 στις 3 περιπτώσεις μας έβγαλε ακριβώς μπροστά στην πόρτα των οινοποιείων και του τυροκομείου, στα κατσικοχώρια! Αγοράσαμε μισό κεφάλι κεφαλοτύρι από μια στάνη, 3 φιάλες Bikaver, 3 φιάλες Kekfrankos (κεντροευρωπαϊκή ποικιλία) και 6 φιάλες πολύ αρωματικό μοσχάτο. Ενοιωσα πολύ περήφανος που έκανα αγροτουρισμό! Είχε μια αίσθηση bon-viveurισμού και σωστής αξιοποίησης του μέσου του αυτοκινήτου!
Στα χωριά εντύπωση μας έκαναν οι πολύ προσεγμένοι κήποι μπροστά από κάθε σπίτι.
Οκ, υπάρχει και η πρώην σοσιαλιστική πραγματικότητα σε αυτές τις χώρες. Οχι ότι οι χουντικές πολυκατοικίες (συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου) είναι καλύτερες. Μέχρι τα σύνορα με Σλοβακία ο δρόμος ήταν κυρίως επαρχιακή οδός. Ευχάριστη διαδρομή, δεν είχαμε λόγο να βιαζόμαστε και το GPS αποδεικνυόταν εξαιρετικά αξιόπιστο.
Και αυτός είναι ο πρώην μεθοριακός σταθμός μεταξύ Ουγγαρίας και Σλοβακίας στο Banreve. Προφανώς, το 2004 που καταργήθηκαν τα σύνορα λόγω ΕΕ οι τελωνειακοί μετατέθηκαν και αφήσαν το μεθοριακό σταθμό την τύχη του. Περνάς μέσα από το σταθμό και, τσουπ, βρίσκεσαι στη Σλοβακία. Η Σλοβακία έχει ελάχιστους αυτοκινητόδρομους. Πρέπει παρόλα αυτά να αγοράσεις αυτοκολλητάκι για τέλη κυκλοφορίας από τον πρώτο ΣΕΑ. Η διαδρομή ήταν επαρχιακή οδός, οι δρόμοι στένευαν προς το Zakopane και γίνονταν όλο και πιο ορεινοί και νύχτωνε. Το GPS ήταν όμως αισιόδοξο και σίγουρο γι'αυτό που έδειχνε! Ήταν 9 το βράδυ, μέσα στα δάση, σε δρόμο 1+1 λωρίδας και ήμασταν μόνοι μας, με εξωτερική θερμοκρασία 9 βαθμούς. Το τοπίο θύμιζε λίγο Βάλια Κάλντα. Ξαφνικά, δίπλα στο δρόμο, φωτίζω με τους προβολείς ένα ελάφι που βοσκούσε! Γουάου! Λίγα χιλιόμετρα μετά, ένα εγκαταλελειμένο φυλάκιο της συνοριοφυλακής, ένα γεφυράκι πάνω από ένα ρέμα και, τσουπ, μπήκαμε στην Πολωνία! Μισή ώρα μετά, φτάσαμε στο Zakopane, την Αράχωβα της Πολωνίας, το μεγαλύτερο χειμερινό θέρετρο της Ευρώπης βορείως των Άλπεων, στους πρόποδες της οροσειράς Τάτρα.
Willa Oberza Sasiadow. Ένα rooms-to-let σε παραδοσιακή αρχιτεκτονική της περιοχής, με σάουνα, ωωω! Για 54 ευρώ τη νύχτα, καθόλου άσχημα. Ο τύπος που το είχε έμενε εκεί με την γυναίκα και το βρέφος του και ήταν πολύ εξυπηρετικός. Μας έκανε και ένα σχεδιάγραμμα το πρωί για να κάνουμε έναν μεγάλο περίπατο στο χωριό και στους γύρω λόφους.
Το εκπληκτικό με το Zakopane είναι ότι, ενώ είναι ουσιαστικά ένα πολύ οργανωμένο χειμερινό θέρετρο, εκμεταλεύεται τις εγκαταστάσεις του και το καλοκαίρι. Τα λιφτ ανεβάζουν τους περιπατητές στους γύρω λόφους για βόλτα χαζεύοντας τις πλαγιές που κατεβαίνουν προς το χωριό.
Λεπτομέρεια της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του Zakopane.
Προετοιμαζόμασταν για trekking, αλλά τα πάντα ήταν πιο οργανωμένα απ'ότι περιμέναμε! Μέχρι και άμαξες με άλογα είχε για τον περίπατο!
Μνημείο που μάλλον λέει ότι από εδώ πέρασε ο (Πολωνός) πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β'. Έχει πολλά τέτοια στην Πολωνία, σε ενοχλητικό βαθμό.
Πλανόδιοι σε στυλ παραλιακού πεζόδρομου ελληνικού θερέτρου. Καπελάκια, κούπες, τσαντάκια, ξύλινα κοσμήματα, κυρίες που έψηναν κομμάτια κατσικίσιο τυρί στα κάρβουνα... ίσως γι'αυτό δεν ξενίζει στους Πολωνούς η κατάσταση που βλέπουν στην Ελλάδα! Πάντως, τους πλανόδιους που είχαν σκυλιά ζωσμένα σε έλκυθρα για να βγαίνουν φωτογραφία οι τουρίστες δεν έχουμε. Τα καημένα, είχαν ζαβλακωθεί από τον ήλιο και ο ιδιοκτήτης τους τα τσιγκλούσε με ένα ξύλο όποτε ερχόταν κόσμος για να φωτογραφηθεί.
Το κατέβασμα γίνεται με το τελεφερίκ, καμάρι του χωριού από την εποχή του Β' παγκόσμιου! Προφανώς, το βαγόνι και ο σταθμός είναι μεταγενέστερα.
Το Zakopane είναι ουσιαστικά ένας πεζόδρομος με μαγαζιά για τους τουρίστες. Δε διαφέρει και πολύ από τη Σάρτη ας πούμε. Κάτσαμε αρκετή ώρα, μεχρι το απόγευμα, γιατί η Κρακοβία, ο επόμενός μας σταθμός, απείχε μόλις 130 km. Χαζέψαμε σαν τους χαζοτουρίστες, αγοράσαμε ξύλινα είδη κουζίνας και...
...αρκετό από το τοπικό καπνιστό κατσικίσιο τυρί oscypek!
Μη δείτε άνθρωπο λαμπερότερο από εσάς, τρέχετε δίπλα του για να αρπάξετε λίγη από τη λάμψη του... λες και όλος ο κόσμος θα έπρεπε να ασχολείται με εσάς.
Από την τωρινή αναμετάδοση του αγώνα μπάσκετ πΓΔΜ-Ελλάδα στο Ευρωμπάσκετ...
